Tarihçe

Kaynarca İlçesi Kocaeli Yarımadasının Doğu Uzantısında, Sakarya Vadisi ile Karadeniz arasında yer almaktadır. Bu bölgenin tarihi Bitinya Krallığı ile başlar. (M.Ö.304-307) sonrası ise Pantos, Roma ve Bizans egemenliğine geçmiştir.

1299 yılında Söğüt dolaylarında Osmanlı beyliğini kuran Osman Gazi Karadeniz'e kadar olan yörenin fethini Akçakoca ve Konuralp beylere verir. Akçakoca beyi bu yörenin fethini 1308-1317 yılları arasında tamamlar.

Kaynarca'nın kesin kuruluş tarihi bilinmemektedir. Hoca köyü adıyla anılan köyün daha sonra Şeyhler adını alarak nahiye olduğu (1227 – 1888) tarihli Tapu kayıtlarından anlaşılmaktadır.1899 da meydana gelen büyük bir yangın sonucu Devlet daireleri önce Şeyh tımarı köyüne (1899-1909), sonra Kayacık-Çorallar köyüne (1909-1917) taşınır.1917 de tekrar nahiye olarak teşkilatlanan Şeyhler, 25.Mart 1920'de Yunan işgaline uğramış, 16.Nisan.1921'de geri alınmıştır. İkinci kez 30.Nisan.1921'de düşman işgaline uğramış ve 3.Mayıs 1921'de düşman işgalinden kurtarılmıştır.1922 yılında ikinci kez büyük bir yangın geçirerek 1922-1925 yılları arasında Topçu-Büyük Kaynarca köyüne nakledilmiştir.

Önce Kocaeli'ye (İzmit) bağlı olan Şeyhler 1868'de Kandıranın İlçe olması üzerine Kandıra'ya bağlanmıştır. 1.Nisan.1959 yılına kadar Kandıra İlçesine bağlı kalmıştır.

1.Nisan.1959'da 7033 sayılı kanunla “Kaynarca” adı ile İlçe olmuş ve 21.Ocak.1966 tarih ve 714 sayılı Kanunla'da Sakarya İline bağlanmıştır.

Coğrafi Yapı

Kaynarca İlçesi Sakarya İli'nin Kuzey batısında yer alır. Doğuda Karasu, Batıda Kocaeli'ye bağlı Kandıra İlçesi Güneyde Adapazarı Merkez İlçesi ve Kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir.İl merkezine uzaklığı 34 km2 dir. Yüzölçümü 360.27 km2 dir.

İlçe merkezinin denizden yüksekliği 50 metredir.

Genel olarak engebeli ve dalgalı bir arazi yapısına sahiptir. En yüksek yeri 353 metre ile Oflak dağıdır.Nehir ve ırmak bulunmamaktadır.Yeraltı ve yerüstü suları bakımından fakirdir.İlçemizde Marmara Bölgesinin iklimi hakimdir.Yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılımandır.En çok sonbaharda yağmur yağmaktadır. Nemlilik oranı %70 dir.

Nüfus Yapısı

2008 YILI ADRES KAYIT SİSTEMİNE GÖRE TOPLAM İLÇE NÜFUSU:

İlçemizdeki Merkez Nüfusun Cinsiyete Göre Dağılımı Şöyledir:

YERCİNSİYETNÜFÜS SAYISI

Kaynarca MerkezKadın2.604

Kaynarca MerkezErkek2.669

TOPLAM5.273

İlçemizdeki Köylerdeki Nüfusun Cinsiyete Göre Dağılımı Şöyledir:

YERCİNSİYETNÜFÜS SAYISI

KÖYLERKadın8.929

KÖYLERErkek9.174

TOPLAM18.103

NÜFUSUN CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI YÜZDESİ

KADIN : 11.533 % 49.33

ERKEK : 11.843 % 50,67

TOPLAM : 23.376

Kaynarca toplam nüfus bakımından ülkemizdeki 872 ilçe arasında 531. sıradadır. İlçemizde toplam çalışan kişi sayısı : 3949 dur. Bu sayının 1980 'i erkek 1969 'u kadındır.

Ulaşım ve Ekonomi

İl merkezine uzaklığı 35 km`dir.

EKONOMİ: 

Tarım:

İlçemizin ekonomisi tarıma dayalıdır, halkımızın %70' nin başlıca geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Son yıllarda tavuk kümesçiliğinde büyük aşama kaydedilmiştir. Küçük çapta sanat ve ticaret faaliyetleri de olduğu görülmektedir. İlçemizde 4181 hane vardır. 3956 aile çiftçilikle uğraşmaktadır. 

İlçemizde Esnaf ve Sanatkarlar Kooperatifi inin şubesi vardır. Çiftçi ve esnafı destekleyecek Ziraat odasının yanında T.C.Ziraat Bankası, Kaynarca İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliği,Yağlı Tohumlar Kooperatifi, Tarım Kredi Kooperatifleri (Merkez ve Kulaklı) ve Pancar Bölge Şefliği bulunmaktadır. 

İlçemizde tarıma elverişli arazi toplamı 19875 dekar olup, bu miktar İlçe yüzölçümünün % 55.54 dür. Bu arazilerin % 25 i sulanabilir arazi niteliğinde olup, iklim elverdiğinde her türlü tarım yapılabilir. Ayrıca 6.000 hektar fındıklık vardır. Geriye kalan % 25 orta vasıflı, % 9.917i de düşük vasıflı kıraç ve meyilli arazidir.İkinci ürün olarak silajlık mısır ve beyaz lahana üretimi yapılmaktadır. 

3956 çiftçi ailesinin 3122 ailesi topraklı çiftçi, 736 hanesi topraksız çiftçidir. 

Ailelere göre arazi dağılımı şöyledir; 

0-5 dekar 156 aile, 6-10 dekar 203 aile, 11-20 dekar 362 aile, 21-50 dekar 864 aile, 51-100 dekar 1014 aile, 101-200 dekar 318 aile, 201-500 dekar 21 aile ve 500 dekardan fazla bir aile vardır. 

İlçemizde en çok ekilen tarım ürünleri ; buğday, mısır, ayçiçeği tarımı yapılmaktadır. Karadeniz'e yakın köylerimizde fındıkçılık yaygındır. İlçemizde 42 adet plastik örtülü sera mevcuttur.İlçemizde sebze ve meyvecilik fazla gelişmemekle beraber, 20.000 adet ceviz fidanı dikimi gerçekleşmiştir. 

İlçemizdeki tarım arazileri; Reisler Göleti, Kulaklı Göleti ve Roçkan Deresinin suları ile sulanmaktadır. 

İlçemiz tarımcılığı 2250 traktör, 52 biçerdöver, 650 ekim mibzeri ve 50 sılaj makinesi ile modern bir şekilde yapılmaktadır. 

Hayvancılık : 

Tarım arazisinin fazla olmasının yanı sıra Hayvancılığa da gereken önem verilmektedir. Hayvancılık üst düzeyde yapılmaktadır. 3956 çiftçi ailesinin tamamı hayvancılıkla iştigal etmektedir. Ayrıca 165 çiftçimiz ise projeli hayvan besiciliği yapmaktadır. 

Süt inek besiciliği hızla yaygınlaşmıştır. Süt verimi yüksek Holstein Irkı İnek yönünde ıslah çalışmaları devam etmektedir. Süt inekçiliğinin % 90'ı Holstein ırkıdır. 

16995 Adet Büyükbaş hayvanın 10620 Adeti süt ineğidir. 3800 adet küçükbaş hayvan(koyun) beslenmektedir. 

Son yıllarda Broiler Tavuk işletmeciliği İlçemizde gelişmiştir. İlçemizde 582 faal kümes, 143 adet de faal olmayan kümes vardır. Son yıllarda İlçemizde kümes hindiciliği yetiştiriciliği de yapılmaktadır. 

Sanayi: 

As Tavukçuluk : İlçemizde faaliyet gösteren As Tavukçuluk Tarım İşlt.San.ve Tic.Lmt.Şirketi 10.11.1994 tarihinde faaliyete başlamıştır. Üreticilerin yetiştirmiş olduğu Broiler civcivlerini kendi kesim hanesinde kesip vatandaşın hizmetine sunmaktadır. İşletmede yaklaşık 100 civarında personel çalışmaktadır. Günlük 40.000 civarında kesim yapılmakta olup, yıllık 20.000 ton beyaz et üretimi yapılarak piyasaya arz edilmektedir. 

Aktif Deterjan ve Kimya San.Tic.A.Ş. : 
İlçemiz Taşoluk köyünde faaliyetini sürdürmektedir.Günlük 20 ton hammadde işlenerek jel, sıvı deterjan elde edilmektedir. Fabrikada yaklaşık 50 civarında işçi çalışmaktadır. 

KÜLTÜR ve TABİAT VARLILARI : 

İlçede Okur-yazarlık oranı %97 dir. İlçemizde Halk Kütüphanesi Belediye binasında hizmet vermektedir. 5494 Kitap ve 18 çeşit süreli yayın bulunmaktadır.

Acarlar Longozu

Acarlar gölü, Sakarya nehrinin Karadeniz'e ulaştığı ağız kesiminin yaklaşık 6 km batısında yer alır. Kıyı çizgisinden ortalama 1.5 km içeride ve kıyıya paralel bir uzanım gösteren Acarlar gölünün uzunluğu yaklaşık 12 km., genişliği ise 250 m ile 1250 m arasında değişmektedir. Sakarya ilimizin Kaynarca ve Karasu ilçelerinde yer alır. Bu Longoz (Subasar orman) alanı; Karasu ve Kaynarca'nın, Denizköy- Karamüezzinler- Taşlıgeçit- Başoğlu- Camitepe- Birlik- Turnalı- Büyükyanık- Üçoluk- Ortaköy- Zongildik köylerinin arasında kalır. Acarlar gölünün toplam alanı 2517 ha olup 861 ha alanı bataklıktır. Göl arazi parçasına ait olup, açılan kurutma kanalı neticesinde tarım arazisine dönüşmüş 360 ha alan mevcuttur.

Acarlar gölü lagün (deniz kulağı) özelliğinde olup, satıhlarda değişik özelliklerinde volkanik kayaç, fliş serisi, eski karasal sediment ve değişik yaşlardaki (Eosen-fliyosen) kayaçlar yüzeylenmektedir. Gölün tabanı alüvyon depoları ile kaplı olup kıyı kesiminde kumul depoları, gölün yakın çevresinde ise bataklık ürünü killi depolar mevcuttur.

Sahanın ekolojik dengesi yıpratılmış olmakla beraber halen doğallığını korumaktadır. Zengin bitki örtüsü (florası) korunan yaban hayvan türlerine bol ve çeşitli beslenme olanakları sağlamaktadır. Ayrıca, gölün sık ormanlarla kaplı olması ve su altı bitkisinin sıklığı hayvanlar için ideal korunma alanı sağlamaktadır. Bu durum hayvanların yuvalanma, yumurtlama ve yavrulamaları için mükemmel şartlar sağlamaktadır. Yabani hayvanların birbirine tehdit oluşturmadığı görülmüştür. Su kuşları ile yırtıcı kuşların beslenme farklılığı nedeniyle de beslenmeleri açısından rekabetin olmadığı belirlenmiştir.

Saha longoz ormanları ile kaplı olup göl tabanı tamamen geçilmez çok sık bitki örtüsüyle kaplıdır. Sazlık ve bataklık özelliği taşımaktadır. Gölün su kaynağını; dereler, kış mevsimindeki yağışların etkisiyle taban suyunun yükselmesi ve Sakarya nehrinde

oluşan taşkınlarla gelen sular oluşturmaktadır.

Saha içerisinde herhangi bir ağaçlandırma yapılmamıştır. Çevresindeki tarım alanlarını da genellikle

mısır ve buğday tarlaları oluşturmaktadır.

Ormanın hakim ağacını dişbudak (Fraxınus oxyphlla) %80 oranı ile oluşturmaktadır. Dişbudak ağacını % 10 oranı ile karaağaç (Ulmus campestris) %9 oranı ile kızılağaç (Alnus glutinosa) %0.15 Akçaağaç (Acer platanoides-Acer campestre), %0.05 ile de titrek kavak (Populus tremula) takip etmektedir. Bunların dışında çok az dağınık olarak gürgen (Carpinus betulus), kayın (Fagus orientalis), kızılcık (Cornus australis), fındık (corylus avellana), üvez (Sorbus torminalis), geyik dikeni (Crataegus monogyna) ile meşe ağaçları da mevcuttur. (Dönmez, Y.-1979-Türçek internet sitesinden alınmıştır.)

Alanda çok miktarda liana (sarılıcı) vardır. Az miktarda gelişmemiş ağaç türlerine de (gürgen, üvez, kayın, ova akçaağacı, kızılcık ve yabani fındık) rastlanmaktadır. Göl ile deniz kıyısı arasındaki kumul dizelerinde karaçalı, akçakesme, dağınık olarak da bodur meşeler yer alır.

Kıyıda yakın zamanda yayılmış kumul alanlarında ise kum sazları ve kum zambakları yayılış gösterir.

Değişik türdeki sarmaşıklar, sırımbağı (daphne pontica) ve çeşitli otlardan meydana gelen zengin bir orman altı örtüsü mevcuttur. Bataklık kısımlarda sazlar, nilüferler, sumercimeği ile kaplı su aynaları

ve su altı bitkileri bol miktarda mevcuttur.

Acarlar gölünde 2001 yılında bir kuş gözlemcisinin yapmış olduğu ve kayıtlarda mevcut olan çalışmasında 243 kuş türü tespit edilmiştir. Balıkçıl türlerinin, dalgıçların, ibislerin, karabatakların, yaban ördeklerinin ve bataklık kuşlarının birçok türünün, deniz ve balık kartalının bu bölgede konakladığı bir kısmının da kuluçkaya yattığı belirlenmiştir.

Gölde yaşayan başlıca su canlıları ise; sazan, yayın, yılanbalığı, sarıbalık, yağlıbalık, kızılkanat, turna, kefal gibi balık türleri ile zengin kurbağa türleri, tatlı

su kaplumbağaları ve tatlı su yılanlarıdır.

Saha üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, gerek kuşların türlerinde gerekse miktarlarında önemli kayıpların olduğu anlaşılmaktadır.

Bütün olumsuzluklara ve tahribatlara rağmen saha bu haliyle de çok zengin bir faunaya (hayvan türleri)

sahip olup, kuşların büyük bir bölümü korunacak türler kapsamına girmektedir.

Kasım ayı ile gelmeye başlayan göçmen kuşların büyük bir bölümü mart ayı itibari ile sahadan ayrılmış olmaktadır.

Acarlar gölü (2517ha) yaban hayatı koruma ve geliştirme sahası kapsamına alınmış olup sit alanı ilan edilmiştir. Bu sahada zirai mücadele yapılmamaktadır. Saha içerisinde; enerji nakil hatları, yerleşme alanları ve sanayi tesisleri yoktur. Ancak sulama ve drenaj kanalları bulunmaktadır. Göl içerisinde ve çevresinde toprak yollar mevcuttur.

Acarlar gölünde insan tesiriyle birtakım olumsuzluklar gözlenmektedir. İnsanların oluşturduğu olumsuzlukların başında da avcılık gelmektedir. Acarlar gölü doğal yaşamının, bilinçsiz avlanma nedeniyle tehdit altıda olduğunu söyleyebiliriz. Bu tehditler, sabah ve akşam bekleri, gümecilik, kayıklarla göl içerisinde avcılık ile yavru ve yumurta toplama şeklinde gerçekleşmektedir.

Göl çevresinde yapılan tarım, yaban hayvanları için kolay besin bulmalarını sağlasa da yapılan zirai mücadele göl doğal hayatına zarar vermektedir. Ağaç kesimleri ve kök bitkilerinin toplanması da insan eliyle verilen zararlardandır. Yine, tarım faaliyetleri esnasında tarım makinelerinin yaptığı gürültü ve insan varlığı kuluçka ve yumurtlama dönemlerinde olumsuz etkiler yapmaktadır.

Türkiye Çevre Koruma ve Yeşillendirme Kurumu (TÜRÇEK) tarafından 2005 yılında çevre halkının göl yaşamına duyarlılığını artırmak amacıyla, Karasu'nun Karamüezzinler Köyü'nde bir yıl süre ile Acarlar Longozu Çevre Eğitim ve Ziyaret Merkezi açılmıştır.

Acarlar gölünde göl soğanı (Leucojum aestivum) sökümü kontrolsüz olarak yapılmaktadır. Turnalı Tarımsal Kalkınma Kooperatifi bu ürünün ekolojik dengeyi bozmadan ve bölge üreticilerine ek gelir sağlama doğrultusunda çalışmalarını sürdürmekte, sürdürülebilir yönetim için projeler geliştirmektedir.

Sosyal Medyada Paylaş :

Şeyh Müslihiddin Camii

Cami Kaynarca ilçesinin çıkışında, sağ taraftan girince 3 kilometre uzakta Büyük Kaynarca köyünde bulunmaktadır. Cami tamamen ahşaptan yapılmıştır. Fatih Sultan Mehmet Han'ın mimarlarından Şeyh Müslihiddin adına yapılmıştır. Şeyh Müslihiddin Camii Mehmet Ağa tarafından ampir motiflerle süslenmiş, kirişler arası kütüklerle doldurulmuş, kütüklerin üzeri ince ve muntazam tahtalarla kaplanmıştır. Yapılış tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber çeşmesi üzerindeki kitabesinden 1236 Hicri yılında yapıldığı anlaşılmaktadır. İçten ve dıştan tamamen ahşap olan caminin temelleri taştır. Kadınlar mahfili “U” şeklinde olup cami dikdörtgen planlıdır. Caminin minaresi şimdi yarım vaziyette durmaktadır. Ön cephede ve sağ cephede olmak üzere iki kapısı bulunuyor. Çatısı kiremit ile örtülü vaziyette. İçinde bulunan balkon çok geniş bir yer kaplamaktadır. Tavanı tamamen düz ahşap kaplamadır. Cami eski bir mezarlığın içinde bulunmaktadır. Adı geçen cami yanına aynı isimle yeni bir cami yapıldığından şu anda terkedilmiş vaziyette bulunmaktadır. 
Sakarya ili, Kaynarca ilçesi, Büyük Kaynarca (Topçu) köyünde bulunan ahşap karkas sistemle inşa edilmiş ender örneklerden biri olarak kabul edilen Şeyh Muslihiddin Camii'nin kurtarılması için kamu-yerel-sivil güçler elele verdiler.

Organize Sanayi Bölgesi

MOBİLYA İHTİSAS
Kaynarcamıza 2 Adet ihtisas organize sanayi bölgesi kuruyoruz.1100 dönüm alanda kurulan Mobilya İhtisas’ın Tüm işlemleri bitti. 15 Temmuz tarihinden itibaren fabrikalara ruhsat verilecektir.

MAKİNA OSB
3150 dönüm alana kurulması planlanan Makine İhtisas için Kamulaştırma işlemleri sürmektedir. Kamulaştırma süreci Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından takip edilmektedir.